امام علی علیه‌ السلام فرمودند:
إِذَا کَانَتْ لَکَ إِلَى اللَّهِ سُبْحَانَهُ حَاجَةٌ فَابْدَأْ بِمَسْأَلَةِ الصَّلَاةِ عَلَى رَسُولِهِ صلى الله علیه و آله ثُمَّ سَلْ حَاجَتَکَ فَإِنَّ اللَّهَ أَکْرَمُ مِنْ أَنْ یُسْأَلَ حَاجَتَیْنِ فَیَقْضِیَ إِحْدَاهُمَا وَ یَمْنَعَ الْأُخْرَى.

هرگاه از درگاه الهی تقاضای حاجتی داشتی کلامت را با درود بر رسول خدا صلّی الله علیه و آله و سلم آغاز کن و بعد حاجت خود را طلب نما چرا که پروردگار کریم تر از آن است که بین دو حاجت یکی را اجابت کند و دیگری را بی پاسخ بگذارد.
نهج البلاغه: حکمت 353
شرح حدیث:
آثار و برکات صلوات بر محمد و آل محمد علیهم السلام آن قدر زیاد است که در چند خط و چند کلام نمی گنجد اولین نکته در صلوات همان طور که امام علیه السلام اشاره فرمودند استجابت این دعاست یعنی هیچ گاه خداوند تبارک وقتی ما می گوییم خدایا بر محمد و آل او درود فرست جواب نه نمی دهد حتما درود می فرستد و از دعاهای صد در صد مستجاب است.

صلوات نوری بر قبر و پل صراط بهشت است چنان که نبی مکرم صلّی الله علیه و آله و سلم فرمودند:
اَکثَرِ الصَّلاهُ عَلیَّ فَاِنَّ الصَّلوهَ عَلیَّ نُورٌ فِی القَبرِ وَ نُورٌ عَلی الصِّراطِ و نُورٌ فِی الجَنَّهِ؛
بر من بسیار صلوات بفرستید که صلوات فرستادن بر من نوری است در قبر و نوری است بر پل صراط و نوری است در بهشت.(1)

نوشتن این ذکر با عظمت سبب آمرزش گناهان می شود و ملائکه برای نویسنده طلب مغفرت می کنند.

مَن صَلّی عَلَیَّ فِی کتابٍ لَم تَزَلِ المَلائِکَهُ تَستَغفِرُ لَهُ مادامَ اِسمِی فِی ذلِکَ الکِتاب؛
هر کس در نوشته ای بر من درود فرستد تا زمانی که نام من در آن نوشته موجود باشد فرشتگان پیوسته برای او آمرزش طلبند.(2)

قرآن می فرماید:
فَأَمَّا مَنْ ثَقُلَتْ مَوَازِینُهُ فَهُوَ فِی عِیشَهٍ رَاضِیَهٍ؛
آن کسی هک وزنه اعمالش سنگین باشد او در زندگی رضایت بخشی است.(3)

امام باقر علیه السلام درباره برکات صلوات می فرمایند:
اَثقَلُ ما یُوضَعُ فِی المِیزانِ یَومَ القِیامهُ عَلی مُحَمَّدٍ وَ علی اَهلِ بَیتِهِ؛
سنگین ترین عملی که روز قیامت در ترازوی اعمال گذاشته می شود درود بر محمد و اهل بیت اوست.(4)

در کلام شخص رسول خدا صلّی الله علیه و آله و سلم این گونه آمده روز قیامت من پیش میزان اعمال هستم یعنی که هر کس کفه گناهانش سنگین تر از کفه حسناتش و ثواب هایش باشد من صلوات هایی را که برایم فرستاده می آورم و در کفه حسناتش می گذارم تا آن کفه حسناتش سنگین تر گردد.(5)

امام سجاد علیه السلام در پنجاه و چهار دعای صحیفه سجادیه بدون استثناء ذکر صلوات بر محمد و آل محمد را اول و بین و وسط و پایان دعاها آورده تا به ما بیاموزد سعادت شما در دنیا و آخرت در گرو محمد و ال محمد صلّی الله علیه و آله و سلم است.
اَللّهُمَّ صَلِّ عَلی مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ

شرح ابن میثم
امام علیه‌ السلام دستور فرموده است، که درخواست درود بر پیامبر صلّی الله علیه و آله و سلم را بر درخواست حاجت مقدم، بدارند، تا آمادگى براى آن پیدا شود، و با عبارت: «فانّ اللّه سبحانه...» بر این مطلب ترغیب فرموده است، یعنى: این که درخواست اوّل به اتّفاق اقوال از طرف خدا بر آورده است، پس سزاوار کرم اوست که دومین درخواست را نیز برآورد، و این جمله مقدمه صغرا براى قیاس مضمرى است که کبراى مقدّرش چنین است: و هر کس کریم‌تر از اینها باشد پس سزاوار است که از او دو درخواست شود تا او هر دو را برآورد.(6)

پی‌نوشت‌ها:
1- کنزالعمال، ح 2149
2- کنزالعمال، ح 2243
3- سوره القارعه، آیات 6 و 7
4- بحارالانوار، ج 94، ص 49
5- ثواب الاعمال، ص 205
6- ترجمه شرح نهج البلاغه ابن میثم، ج 5، ص 708 و 709

منبع: حدیث زندگی: شرح حکمت های نهج البلاغه، کاظم ارفع، تهران: پیام عدالت، 1390.